ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ: ΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ (1)
Türkçe English Deutsch Italiano Français Ελληνικά Kurdî Español ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΌ ΚΊΝΗΜΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΊΑΣ: (1) Ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιήθηκε η λέξη "σοσιαλιστικό" στον τίτλο αντί για "επαναστατικό" ή "αριστερό" είναι ότι οι άλλες δύο λέξεις χρησιμοποιούνται επίσης με διαφορετικές σημασίες. Για παράδειγμα, η λέξη "επαναστατικός" μπορεί επίσης να σημαίνει "ο επαναστατισμός του Ατατούρκ". Η λέξη αριστερά έχει επίσης ασαφή όρια. Σοσιαλιστής σημαίνει αντικαπιταλιστής. Είναι κατά του καπιταλισμού και της εξουσίας της αστικής τάξης. Είναι υπέρ της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας των κυριότερων μέσων παραγωγής ή του περιορισμού της σε σημαντικό βαθμό ανάλογα με την περίοδο. Όποιος δεν υποστηρίζει αυτά τα πράγματα δεν μπορεί να είναι σοσιαλιστής και, με την ίδια λογική, κομμουνιστής. Ο σοσιαλισμός χωρίζεται σε διάφορα ρεύματα. Αυτή η διαίρεση δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο για εμάς- υπήρχε πάντα σε όλη την ιστορία του σοσιαλισμού. Οι σοσιαλιστικές επαναστάσεις του 20ού αιώνα έλαβαν χώρα σε περιβάλλοντα όπου υπήρχαν διαφορετικές οργανώσεις, σοσιαλιστικές αλλά με διαφορετικές αναλύσεις για τη χώρα και τον κόσμο. Το σοσιαλιστικό κίνημα δεν ήταν ποτέ ένα ενιαίο κίνημα σε καμία χώρα- είχε πάντα μια πολλαπλή δομή με μεγάλες και μικρές διασπάσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το ερώτημα που τίθεται συχνά "γιατί οι σοσιαλιστικές οργανώσεις δεν ενώνονται;" δεν έχει νόημα. Κάποιες οργανωτικές διαιρέσεις είναι περιττές, αυτό είναι εντάξει, αλλά ποτέ δεν υπήρξε ενιαίο σοσιαλιστικό κίνημα χωρίς διαιρέσεις. Οι Σαντινίστας που έκαναν την επανάσταση στη Νικαράγουα δεν ήταν μια οργάνωση, αλλά ένα μέτωπο πολλών οργανώσεων. Το πρόβλημα του σοσιαλιστικού κινήματος δεν είναι ο κατακερματισμός, αλλά η αδυναμία αυτών των κατακερματισμών να συνεργαστούν επαρκώς. Αν, ξεκινώντας από αυτές τις γενικές παρατηρήσεις, κάποιες οργανώσεις μπορούν να αναλυθούν... Ας ξεκινήσουμε με το HDP... Το HDP δεν είναι σοσιαλιστικό κόμμα γιατί δεν στοχεύει τον καπιταλισμό στο πρόγραμμα και τις δράσεις του. Προκρίνει έναν πιο βασισμένο σε κανόνες, πιο δημοκρατικό καπιταλισμό στη χώρα. Επομένως, η πιο προωθημένη γραμμή που μπορεί να φτάσει το HDP δεν μπορεί παρά να είναι η σοσιαλδημοκρατία. Το HDP υπερασπίζεται επίσης τα συμφέροντα του τμήματος της κουρδικής αστικής τάξης που έχει μια εθνική πλευρά. Δεν είναι δουλειά των σοσιαλιστών να υπερασπίζονται τα συμφέροντα αυτού ή εκείνου του τμήματος της αστικής τάξης, ανεξάρτητα από το σε ποιον λαό ανήκουν. Το HDP και το PKK είναι διαφορετικές οργανώσεις, αλλά οι μάζες τους είναι σημαντικά αλληλένδετες. Το να διατηρούν επί χρόνια παρουσία στη Βορειοανατολική Συρία υπό την προστασία των ΗΠΑ και να μην συμμετέχουν στην ψηφοφορία στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση για την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, προκειμένου να μην εξοργίσουν τη χώρα αυτή - την ίδια στάση που επέδειξε το TİP - δεν είναι μια στάση που μπορούν να υπερασπιστούν οι σοσιαλιστές. Το σοσιαλιστικό κίνημα έχει εσωτερικεύσει τον αντιιμπεριαλισμό, ο οποίος στοχεύει κυρίως τις ΗΠΑ. Δεν μπορείς να είσαι σοσιαλιστής ξεχνώντας τις εκστρατείες "Όχι στο ΝΑΤΟ" της περιόδου 1965-1971. Το συμβολικό όνομα του αντιαμερικανισμού και του αντινατοϊσμού εκείνης της περιόδου ήταν ο Deniz Gezmiş. Υπάρχουν διάφορες σοσιαλιστικές οργανώσεις μέσα στο HDP: Εργατικό Κίνημα, ΕΜΕΠ, Κόμμα Κοινωνικής Ελευθερίας, Ομοσπονδία Σοσιαλιστικών Συνελεύσεων, Κόμμα Σοσιαλιστικής Επανίδρυσης... Το HDP περιλαμβάνει ένα μικρό τμήμα Τούρκων σοσιαλιστών. Το τμήμα εκτός του HDP είναι πολύ μεγαλύτερο. Δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι σοσιαλιστικές οργανώσεις εντός του HDP συμφωνούν με το HDP σε κάθε θέμα. Για παράδειγμα, ορισμένα κόμματα αρνήθηκαν να ψηφίσουν τον Kılıçdaroğlu ως αρχηγό του κράτους στις εκλογές. Όσον αφορά την κατάσταση του TİP... Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι το TİP κάνει μια σημαντική πρόοδο με τη δική του δύναμη, όπως φάνηκε στις τελευταίες εκλογές. Το σοσιαλιστικό κίνημα πρέπει να κρατήσει σαφείς αποστάσεις από το HDP ή το Κόμμα της Πράσινης Αριστεράς. Μια τέτοια απόσταση δεν εμποδίζει την αλληλεγγύη, αλλά είμαστε σοσιαλιστές, όχι σοσιαλδημοκράτες. Η χώρα χρειάζεται επίσης ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (το CHP δεν έχει καμία σχέση με τη σοσιαλδημοκρατία), αλλά εμείς είμαστε σοσιαλιστές. Πέραν αυτού, το TİP είναι ένα ιδιαίτερα αδύναμο κόμμα. Είναι θεωρητικά αδύναμο και δεν έχει τίποτα να πει, για παράδειγμα, για τον σοσιαλισμό του 20ου αιώνα. Εναποθέτει πάρα πολλές ελπίδες στον κοινοβουλευτικό αγώνα. Το TİP δεν αντιπροσωπεύει το σοσιαλιστικό κίνημα (υπάρχουν πολύ περισσότερες σοσιαλιστικές οργανώσεις από αυτό), ούτε ο σοσιαλισμός ξεκίνησε με το TİP. Ο αγώνας για το σοσιαλισμό σε αυτά τα εδάφη υπήρχε πριν από την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας. Θα πρέπει τουλάχιστον να θυμούνται την πρώτη TİP, η οποία έκανε ένα ιστορικό ντεμπούτο το 1965. Προχωρώντας από εδώ στο TKP... Επιτρέψτε μου να δηλώσω αμέσως ότι υπάρχουν διαφορετικά TKP με διαφορετικές καταλήξεις στα ονόματά τους. Θα επικεντρωθώ μόνο στο TKP, το οποίο συμμετείχε στις εκλογές ως μέρος της Ένωσης Σοσιαλιστικής Εξουσίας. Αυτό το κόμμα δεν έχει τίποτα να πει για την ιστορία του σοσιαλισμού στον 20ό αιώνα. Είναι σαν να μην έζησε ο πραγματικός σοσιαλισμός- δεν ανέτειλε, δεν κέρδισε σημαντικές επιτυχίες και μετά δεν διαλύθηκε... Το σημερινό TİP αποχώρησε από το TKP, ήταν μαζί για χρόνια. Από αυτή την άποψη, είναι φυσικό τα χαρακτηριστικά τους να μην είναι πολύ διαφορετικά. Εδώ είναι χρήσιμο να εισέλθουμε στο θέμα του κεμαλισμού. Ο κεμαλισμός είναι η ιδεολογία της τουρκικής αστικής τάξης και έχει εξελιχθεί μαζί της. Δύο σημαντικές αποκλίσεις πρέπει να αναφερθούν εδώ: Πρώτον, ο κεμαλισμός δεν είναι, και ποτέ δεν ήταν, αριστερός. Το να βρίσκεται κανείς σε επαφή με τον κεμαλισμό της εποχής -όπως το THKP-C- με τον αγκώνα του δεν σημαίνει ότι είναι κεμαλιστής. Στο κατηγορητήριο της THKP-C, υπήρχαν περίπου εκατό αξιωματικοί ως κατηγορούμενοι. Κανένα σοσιαλιστικό κίνημα στην ιστορία της χώρας δεν έχει οργανωθεί ποτέ σε αυτό το επίπεδο μέσα στο στρατό. Μετά το πραξικόπημα της 12ης Μαρτίου, το ζήτημα του κεμαλισμού θα έπρεπε να είχε κλείσει για το σοσιαλιστικό κίνημα, αλλά αυτό δεν συνέβη. Ο κύριος λόγος γι' αυτό είναι η ελλιπής αξιολόγηση του κεμαλισμού. Ο κεμαλισμός είναι μια αστική ιδεολογία και δεν μπορεί να αξιολογηθεί μόνο στο πλαίσιο του Misak-ı Milli ή των εθνικών συνόρων. Ο κεμαλισμός είναι δυτικοποίηση. Η Τουρκία δεν είναι μια τυπική χώρα της Μέσης Ανατολής, αλλά ούτε και μια δυτική κοινωνία. Αυτοί που εδώ και χρόνια υποστηρίζουν την αντίθεσή τους στην ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στην πραγματικότητα αντι-κεμαλιστές. Αν το ΝΑΤΟ υπήρχε επί Μουσταφά Κεμάλ, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Τουρκία θα γινόταν μέλος. Ο κεμαλισμός ήθελε να ενσωματωθεί με τη Δύση, αλλά η Δύση, ιδίως η Βρετανία, δεν ήταν υπέρ. Στο οικονομικό συνέδριο της Σμύρνης το 1923, οι δυτικές χώρες έλαβαν ευρείες παραχωρήσεις, αλλά δεν τις χρησιμοποίησαν. Ο κεμαλισμός ήταν εξαρχής αντισοσιαλιστικός, φιλοαστικός και δυτικόφιλος. Ο κεμαλισμός έθεσε ως στόχο του την "επίτευξη του επιπέδου του σύγχρονου πολιτισμού" και αυτός ο στόχος χρεοκόπησε πριν από τη δεκαετία του 1960. Κάτω από την επιρροή του κουρδικού κινήματος, ήταν λάθος να συμπιέζεται ο κεμαλισμός στο πλαίσιο της αναγνώρισης ή μη αναγνώρισης των Κούρδων. Ο κεμαλισμός θα πρέπει να αξιολογείται με βάση την αντισοσιαλιστική, αστική ιδεολογία του. Δεύτερον, ο κεμαλισμός δεν είναι φασισμός. Αυτή η εκτίμηση του İbrahim Kaypakkaya είναι λανθασμένη. Ο Kaypakkaya υπερασπίζεται τις θέσεις της Τρίτης Διεθνούς. Σύμφωνα με την ΙΙΙ Διεθνή, ο φασισμός είναι η ανοιχτή δικτατορία του πιο επιθετικού, πιο μιλιταριστικού, πιο τρομοκρατικού τμήματος της μονοπωλιακής αστικής τάξης. Αυτός ο ορισμός βασίζει τον φασισμό στην ύπαρξη μιας μονοπωλιακής αστικής τάξης, ενώ στην περίοδο του Ατατούρκ δεν υπήρχε κανένα μονοπώλιο, πόσο μάλλον μια κανονική αστική τάξη στη χώρα. Η Τουρκία είναι μια κρατικά καθοδηγούμενη καπιταλιστική χώρα. Επιπλέον, σύμφωνα με τις συνθήκες της περιόδου, η Τρίτη Διεθνής δεν θεωρεί φασιστικό όλο το μονοπώλιο, αλλά μόνο ένα συγκεκριμένο τμήμα του. Με άλλα λόγια, σε αυτή την ανάλυση του φασισμού, το μονοπώλιο χωρίζεται σε φασιστικό και μη φασιστικό τμήμα. (Στην πραγματικότητα, η ΕΣΣΔ πολέμησε εναντίον του φασιστικού τμήματος του μονοπωλίου - Γερμανία, Ιαπωνία, Ιταλία - μαζί με το μη φασιστικό τμήμα - ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία). Αν ο κεμαλισμός είναι φασιστικός, ποια είναι η μη φασιστική αστική τάξη; Ο φασισμός βιώθηκε για πρώτη φορά σε αυτή τη χώρα κατά την περίοδο της 12ης Μαρτίου. Ο κεμαλισμός εξελίχθηκε μαζί με την αστική τάξη. Δεν μπορεί κάθε αντίδραση να χαρακτηριστεί φασισμός. Δεν πρέπει να δίνουμε σημασία στις κατηγορίες "κεμαλιστής, εθνικιστής" που χρησιμοποιεί το κουρδικό κίνημα εναντίον των σοσιαλιστών. Ο 20ός αιώνας είναι ο αιώνας της οικοδόμησης του κράτους. Κατά τη διαδικασία της αποαποικιοποίησης των χωρών, δημιουργήθηκαν πολλά νέα κράτη και με τη διάλυση της ΕΣΣΔ και στη συνέχεια της Γιουγκοσλαβίας, η διαδικασία αυτή συνεχίστηκε. Σήμερα υπάρχουν 195 κράτη. Μεταξύ αυτών δεν υπάρχει κουρδικό κράτος. Τον 20ό αιώνα, οι Κούρδοι δεν μπόρεσαν να ιδρύσουν κράτος, εκτός από το Mehabat, το οποίο διήρκεσε περίπου ένα χρόνο. Δεν μπόρεσαν να δημιουργήσουν ένα στελεχιακό δυναμικό και ένα κίνημα ικανό να ιδρύσει και να κυβερνήσει ένα κράτος. Υπέστησαν σοβαρή καταπίεση και σφαγές, αλλά το ίδιο δεν βίωσαν και άλλοι λαοί που ίδρυσαν άλλα κράτη; Βρήκαν τρόπο και τα ίδρυσαν. Αν όσοι προσπαθούν να μειώσουν τους Τούρκους σοσιαλιστές πιστεύουν ότι θα αναδειχθούν με αυτόν τον τρόπο, κάνουν λάθος. Το άρθρο θα συνεχιστεί με μια σύντομη εξέταση άλλων οργανώσεων...
