YENİ GÖÇMENLER YENİ İŞLER Engin Erkiner
Türkçe English Deutsch Italiano Français Ελληνικά Kurdî Español YENİ GÖÇMENLER YENİ İŞLER Engin Erkiner
Sekiz yıl kadar önce Almanya birkaç ay içinde büyük bölümü Suriyeli yaklaşık bir milyon göçmeni kabul etmişti. Kısa Almanca kursundan sonra bunların bir bölümü açık bulunan düşük ücretli işlere yerleştirilirken, kalan sayı için de yeni işler ortaya çıktı.
Çok sayıda kentte yeni berber dükkanları açılmaya başladı. Her zamanki berberime bunun nedenini sordum. Yeni berber dükkanlarının üzerinde Barbershop yazıyordu. Berber açmak için eskiden beri ustalık belgesi aranır. Bu belge Türkiye’den alınmış da olabilir ama Almanya bunu yeterli görmezse kısa veya uzun süreli yeniden eğitimi gerekli görebilirdi.
Barbershop açanlar için böyle bir belge zorunlu değilmiş. Benim berber bilmiyordu ama mutlaka belirli şeyler isteniyordur ama eskisinden daha azının istendiği anlaşılmaktadır.
Yeni berberlerin önemli bölümü Suriyelidir.
Kısa zamanda çok sayıda açılan bu dükkanların bir bölümü yeterli müşteri bulamadığı için bir süre sonra kapanacaktır. Fiyatları da ucuz değildir, piyasadaki normal fiyat gibidir. Müşterileri en başta Suriyeliler olacaktır.
1960’lı yıllarda Almanya’ya Türkiye’den anlaşmalı olarak işçilerin gelmeye başlamasından kısa süre sonra Türk bakkalları açıldı. Bu bakkallarda Almanya’da bulunmayan ama yeni göçmen işçiler tarafından ısrarla aranan Türkiye’ye özgü yiyecekler satılıyordu.
Her yeni göçmen akımı kendi pazarını da yaratıyor.
Almanya’da çok sayıda Polonyalı bulunmasa, Polonya içki, tatlı ve yiyecekleri satan dükkanlardan alışveriş yapan az olur. Bir başka yeni iş lokantadan eve yiyecek götürmektir.
Kişi diyelim bir pizzacıdan pizza ısmarlıyor, ek olarak yiyecek taşımak için kurulmuş ve bisikletli kuryelerle çalışan firmayı da arıyor. Kurye yemeği alıp eve götürüyor, hem yemek parasını hem de nakliyat ücretini alıyor.
On yıl önce Almanya’da böyle bir iş yoktu. Buna “icat edilmiş iş” de denilebilir.
Bu alanda farklı firmalar bulunduğu gibi bunlar arasında ayrışma da var. Bazı firmaların kuryeleri motorlu bisiklet kullanırken, bazıları daha yavaş giden normal bisiklet kullanıyor. Yeni alan bir anda firmalarla ve onların çalışanlarıyla doluyor ve sert rekabet başlıyor. Yiyecek kuryelerinin tümünde akıllı telefon bulunuyor ve siparişler bunun üzerinden yapılıyor. Mutlaka hangi kuryenin nerede olduğunu bilen merkezi sistem vardır. Yeni siparişi otomatik olarak en yakında olan kuryeye verecektir.
Yapay zekanın emekçilerin çalışma alanlarını yok edeceğini savunanlar kapitalizmin yeni iş üretme özelliğini unutuyorlar. Bazı işlerin alanı daralırken, eskiden düşünülmeyen yeni iş alanları ortaya çıkabilir. Bunların büyük bölümü düşük ücretli işçiler içindir ve özellikle göçmenler tarafından doldurulurlar.
